Architektura starożytnej Grecji
Wszechstronność świątyń i ich różnorodność sprawiają, że bardzo trudno jest orzec, jakie elementy kultury greckiej mają charakter rodzimy, a jakie są importami.
Jest pewne, że sztuka i architektura mykeńska czerpała inspirację przy budowie świątyń ze sztuki azjatyckiej. Jest jednak pewne, że w późniejszym okresie zarówno architektura jak i sztuka wzorowały się na Egipcie.
Architektura świątyń
Architektura starożytnej Grecji to przede wszystkim liczne świątynie budowane na cześć różnych bóstw. Mimo, że świątynie były rozległe i okazałe to jednak, Celli, czyli pomieszczenia kultowe były bardzo wąskie. Uzasadniano to tym, że świątynia spełniała rolę domu bóstwa, a nie jak w chrześcijaństwie miejsca, w którym gromadzili się wierni, aby uczestniczyć w nabożeństwie.
Klasyczne świątynie starożytnej Grecji budowano zgodnie z wiarą, że pewne kształty i proporcje są miłe bogom. Istnieją trzy główne antyczne porządki architektoniczne, które różnią się ornamentyką i proporcjami kolumn, a której konstrukcje opierają się na głowicach.
Wspaniałość greckiej architektury nie polega na wysokim poziomie techniki, lecz na genialnym wyczuciu proporcji oraz wyostrzonej świadomości perspektywy. Przykładem może być zwyczaj pogrubiania środkowych części kolumn po to, by oglądane z pewnej odległości nie sprawiały wrażenia wklęsłych.
Porządek dorycki, joński i koryncki
Najstarszy jest porządek dorycki, który powstał w VII wieku p. n. e. i występował głównie w Grecji i koloniach zachodnich, na przykład na Sycylii i w południowej Italii. Kolumna dorycka charakteryzowała się wybrzuszonym i żłobkowanym trzonem, pozbawiona była bazy, jej głowica miała prostą formę geometryczną.
Około stu lat później na wyspach Morza Egejskiego wykształcił się bardziej dekoracyjny porządek - joński. Jego charakterystycznymi cechami były woluty (ślimacznice) na głowicach oraz akroteria. Kolumny jońskie różniły się od doryckich tym, że były smuklejsze i posiadały profilowaną bazę.
Kolejny porządek - koryncki powstał w Atenach w V wieku p. n. e. Kolumny korynckie były najbardziej smukłe i charakteryzowały się bogato zdobionymi kapitelami. Ważną ozdobą korynckich głowic były liście akantu, rośliny rosnącej w krajach basenu morza śródziemnego.
|
